Jeśli zauważyłeś, że Twoje buty, skarpetki i spodnie robią się za ciasne, to możliwe, że Twoje nogi puchną i masz do czynienia z obrzękiem. Gdy uczucie ciężkości nóg znika samoistnie, to prawdopodobnie nie masz powodów do zmartwień. Z czego wynikają przedłużające się i nawracające obrzęki? Jak z nimi walczyć?
Jak wyglądają obrzęki nóg?
Obrzęk to określenie opisujące powiększenie obwodu kończyny lub jej części w wyniku nagromadzenia płynu między tkankami. Skóra obrzękniętej części może mieć wygląd taki sam jak skóra nad fragmentem kończyny niezajętej obrzękiem. W niektórych przypadkach staje się ona napięta, lśniąca i czerwona.
Przyczyny obrzęków nóg
Obrzęki w chorobach serca, wątroby i nerek pojawiają się na obu kończynach. W chorobach żył i problemach limfatycznych mogą być jedno- lub obustronne.
Choroby żył – w ich przebiegu dochodzi do uszkodzenia struktury naczyń i zaburzenia przepływu krwi przez żyły. Krew płynie wolniej i z trudnością wraca do serca. Przez zastój płyn jest wypychany z naczyń krwionośnych do otaczających je tkanek. Obrzęki powstają w wyniku niewydolności żył powierzchownych i głębokich, zakrzepicy oraz żylaków.
Zastoinowa niewydolność serca – serce jest zbyt słabe, żeby sprawnie rozprowadzać krew po organizmie. W naczyniach żylnych gromadzi się krew, zwiększa się ciśnienie i płyn ucieka do tkanek.
Choroby nerek – w ich przebiegu dochodzi do zatrzymywania sodu w organizmie, co doprowadza do przewodnienia. Wzrasta ciśnienie w naczyniach żylnych, więc płyn z czasem ucieka do sąsiadujących tkanek.
Niski poziom białka we krwi – brak białka albuminy sprawia, że ciśnienie w naczyniach krwionośnych znacznie wzrasta i płyn łatwiej się z nich wydostaje i symetrycznie układa się w obu nogach. Białka może brakować w ciężkim niedożywieniu, chorobach wątroby i nerek.
Obrzęk limfatyczny – najczęściej jest jednostronny. Może pojawić się jako efekt usunięcia węzłów chłonnych po operacjach w przebiegu nowotworów. [1]
Obrzęki nóg – jak leczyć?
Najważniejsze jest odnalezienie przyczyny problemu i leczenie choroby podstawowej. Schorzenia żył wymagają konsultacji z flebologiem („lekarz od żył”). W łagodnych stanach lekarz zaleci Ci lek przeciwobrzękowy z heparyną do stosowania na zmienione miejsca. W poważniejszych sytuacjach konieczna będzie kompresjoterapia lub zabiegi operacyjne.
Leczenie chorób serca, nerek i wątroby opiera się głównie na farmakoterapii dobranej do Twoich potrzeb. Zwykle są to leki doustne do przyjmowania w domu. W razie niskiego poziomu albumin konieczne może być ich podanie dożylne.
Obrzęk limfatyczny, zwłaszcza przetrwały, wymaga specjalistycznej konsultacji i leczenia.
Jak łagodzić obrzęk nóg?
Niezależnie od przyczyny wypróbuj tych sposobów na odciążenie obrzękniętych nóg:
- ogranicz spożycie soli, która zatrzymuje wodę w organizmie;
- odciążaj nogi – leż ze stopami uniesionymi na poduszce, siedź ze stopami na podnóżku;
- uprawiaj umiarkowaną aktywność fizyczną – spaceruj, tańcz lub pływaj, żeby zaktywizować pompę mięśniową w łydkach i wspomóc powrót krwi do serca;
- zrezygnuj z ciasnych ubrań i obuwia;
- stosuj żele z wyciągiem z kasztanowca i arniki, które mają efekt przeciwobrzękowy i ochronny na naczynia żylne. [2]
Zdrowie nóg to ważny temat. Pojawienie się obrzęków nie zawsze musi być stanem ściśle alarmującym, ale powinno wzbudzić Twoją czujność. Problem możesz łagodzić w domu, ale dopiero po konsultacji z lekarzem, który wykluczy obecność groźnych chorób.
Bibliografia
[1] „Causes and signs of edema – InformedHealth.org – NCBI Bookshelf”. Dostęp: 16 styczeń 2024. [Online]. Dostępne na: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK279409/ [2] M. Dudek-Makuch i E. Studzińska-Sroka, „Horse chestnut – efficacy and safety in chronic venous insufficiency: an overview”, Rev. Bras. Farmacogn., t. 25, nr 5, s. 533–541, paź. 2015, doi: 10.1016/j.bjp.2015.05.009.
