Przeziębienie i grypa to najczęściej występujące choroby sezonowe. Obie to infekcje wirusowe, którymi można się zarazić w podobny sposób – najczęściej drogą kropelkową. Ich objawy częściowo się pokrywają, a przebieg może być mylący. Czasem przeziębienie uderza wyjątkowo mocno, a grypa daje słabe objawy. Jak w takim razie odróżnić od siebie te choroby? I jak leczyć ich najczęściej występujące symptomy?
Objawy przeziębienia i grypy. Jak rozpoznać chorobę?
Charakterystyczną cechą grypy jest jej gwałtowny początek. Pierwszymi objawami często są bóle mięśni oraz wysoka gorączka, połączone z dużym osłabieniem i złym samopoczuciem. Następnie dołączają kolejne objawy:
- suchy kaszel, który po kilku dniach może przejść w mokry,
- dreszcze,
- brak apetytu,
- katar,
- ból głowy.
U dzieci grypa może przebiegać nieco inaczej. Często rozpoczyna się ona dolegliwościami przewodu pokarmowego – biegunką, wymiotami i bólem brzucha. Objawy ze strony układu oddechowego przychodzą później. Z kolei u osób starszych rzadko pojawia się gorączka, co może utrudnić diagnozę.
Przeziębienie zwykle rozpoczyna się dużo łagodniej, a dolegliwości narastają stopniowo. Zazwyczaj w jego przebiegu nie pojawia się gorączka, a najwyżej stan podgorączkowy. Częste objawy przeziębienia to:
- zatkany nos,
- kaszel,
- wodnisty, cieknący katar, który z czasem gęstnieje,
- ból gardła,
- chrypka,
- gorsze samopoczucie[1].
Symptomy towarzyszące przeziębieniu i grypie po części się pokrywają i czasem rozpoznanie choroby może być problematyczne. W takiej sytuacji warto skorzystać z domowych testów diagnostycznych, które można kupić w aptece. Zestawy combo pozwalają jednocześnie przetestować się w kierunku zakażenia wirusem grypy, RSV oraz koronawirusem. Jeśli test wyjdzie negatywny, można podejrzewać, że za objawy odpowiada zwykłe przeziębienie.
Leczenie kaszlu w przebiegu przeziębienia i grypy
Zarówno podczas przeziębienia, jak i grypy, pojawia się kaszel. Zazwyczaj w pierwszych dniach choroby jest on suchy i uporczywy – wtedy warto go hamować. Można w tym celu zastosować preparaty przeciwkaszlowe, np. syropy z butamiratem czy kodeiną. Ich działanie polega na blokowaniu ośrodka kaszlu w mózgu, dzięki czemu nie pobudzają go bodźce docierające z oskrzeli.
Po kilku dniach choroby w wyniku rozwoju stanu zapalnego w oskrzelach pojawia się wydzielina. Trzeba wtedy przerwać stosowanie środków hamujących kaszel, ponieważ będą blokować odkrztuszanie śluzu. Jego nadmiar jest niekorzystny dla zdrowia – zaburza prawidłową pracę układu oddechowego i sprzyja rozwojowi nadkażenia bakteryjnego. Dlatego lek na kaszel mokry powinien upłynniać wydzielinę i ułatwiać jej odkrztuszanie. Tak działa np. ambroksol, który stymuluje produkcję i uwalnianie do oskrzeli wodnistego płynu. Miesza się on ze śluzem i go rozrzedza, dzięki czemu jego odkrztuszanie jest łatwiejsze i mniej męczące[2].
Grypa to podstępna choroba, która może doprowadzić do rozwoju groźnych dla zdrowia powikłań, np. zapalenia płuc, mięśnia sercowego czy mózgu. Dlatego nie można jej lekceważyć. Jeśli objawy choroby są nasilone, a stosowane leki nie pomagają, warto skonsultować się z lekarzem.
[1] Kałucka, S. (2020). Grypa – etiologia, epidemiologia, prewencja i leczenie w 2020 roku. Geriatria, (14): 107-117.
[2] Jędrzejek, M., Pokorna-Kałwak, D., & Mastalerz-Migas, A. (2020). Praktyczne zastosowanie leków mukoaktywnych. Lekarz POZ, 1: 14-19.